اثر روشهای مختلف خاک ورزی و نوع کود نیتروژن بر تراکم علف های هرز و عملکرد گندم

این آزمایش در سال زراعی 91-90 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی شیراز، منطقه باجگاه به صورت کرت های خرد شده، در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا شد به طوری که روش های خاکورزی: خاکورزی مرسوم (شخم، دیسک و لولر)، کم خاکورزی (استفاده از دستگاه خاکورز مرکب) و بی خاکورزی (کشت مستقیم بذر در زمین) به عنوان کرت های اصلی و دو نوع کود نیتروژن (اوره و نیترات آمونیوم( به عنوان کرت های فرعی بودند. نتایج نشان دادند که تراکم علف های هرز پهن برگ و جمعیت کل علف های هرز، در کلیه مراحل رشد، در سامانه های بی خاک ورزی و کم خاک ورزی بیشتر از سامانه خاک ورزی متداول بود با این وجود تراکم علف های هرز باریک برگ تحت تاثیر سامانه خاک ورزی قرار نگرفت. کمترین وزن خشک علف های هرز پهن برگ و وزن خشک کل علف های هرز، از اثر متقابل خاک ورزی متداول و کود نیترات آمونیوم حاصل شد. با ارزیابی چشمی از مزرعه مشاهده گردید که بین سامانه های مختلف خاک ورزی، خاک ورزی متداول بیشترین میزان ewrc را در بین سه سامانه، دارا بود. اثر سامانه های خاک ورزی بر ارتفاع، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، تعداد سنبله در متر مربع معنی دار نبود در حالی که بر عملکرد دانه، عملکرد زیستی و تعداد دانه در سنبله گندم معنی داربود. نتایج نشان دادند که سامانه کم خاک ورزی، بیشترین میزان بانک بذر علف های هرز را نسبت به سایر سامانه ها دارا بود. نوع کود نیتروژن و همچنین اثر برهمکنش بین سامانه خاک ورزی و نوع کود نیتروژن بر کلیه صفات به جز وزن خشک علف های هرز معنی دار نبود. بطورکلی، در سامانه خاک ورزی متداول، اندازه عملکرد و اجزاء عملکرد گندم و کارایی مصرف نیتروژن نسبت به سامانه بی خاک ورزی، بیشتر و تراکم و وزن خشک علف های هرز آن کمتر بود اما با توجه به اینکه، استفاده از سامانه های خاک ورزی حفاظتی موجب صرفه جویی در وقت، انرژی، نیروی انسانی و کاهش هزینه تولید و بهبود استقرار گیاه از طریق ممانعت از فرسایش خاک و از دست رفتن آب می شود، به دست آوردن یک عملکرد بهینه در سامانه های خاک ورزی حفاظتی در منطقه باجگاه مورد توجه قرار دارد و برای بدست آوردن عملکرد دانه مطلوب، خاک ورزی حفاظتی همراه با استفاده مناسب و به موقع کود نیتروژن برای یک تناوب چند ساله توصیه می گردد